“De meest ingrijpende bedreiging van de vrijheid is natuurlijk die door oorlog en geweld,” sprak Thea in Hoogezand. “In een land in oorlog verliezen burgers in één klap hun vrijheid. Opeens word je bedreigd in de kern van je bestaan. Een groter gevoel van onvrijheid is er niet.”
Daarmee herinnerde ze ons eraan dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. En dat we in onze vrijheid het verleden moeten blijven herdenken – juist omdat het ook nu nog actueel is.
Ook Henk legde die verbinding met het heden tijdens de herdenking in Kropswolde:
“Laten we eens om ons heen kijken. Naar wat er gebeurt. Dichtbij en verder weg. Oorlog in Oekraïne, in Gaza, in Soedan. Maar ook achter sommige voordeuren hier in onze gemeente. Het is realiteit.”
Herdenken is voor ons niet alleen kijken naar het verleden, maar ook erkennen wat er vandaag speelt – en durven kiezen voor vrede, voor veiligheid, voor verbondenheid, hier én wereldwijd.
In Zuidbroek riep Roshano op tot meer dan alleen stilte.
“Hoort u in die twee minuten stilte ook de schoten in Oekraïne, de bommen in Gaza, de honger in Soedan? ‘Dit nooit weer’, zeiden we na de oorlog. Maar dat vraagt elke dag opnieuw om keuzes. Om op te staan, ook voor de ander – hoe ver weg ook. Want we zijn pas echt vrij, als we dat allemaal zijn.”
“Vrijheid herdenken vraagt méér dan een moment van stilte. Meer dan een straatnaam of een struikelsteen. Het vraagt daden. Alleen zo doen we recht aan wie vielen voor onze vrijheid.”
Voor ons is herdenken dan ook niet iets van één dag per jaar. Het is een opdracht die voortleeft in ons dagelijks werk. In onze keuzes. In hoe we opstaan voor mensen die worden uitgesloten, onderdrukt of vergeten – ver weg, en dichtbij. Vrijheid is iets wat we samen maken.